पै लमा सेर्ग तोजा ?

अर्गु गर्दा सेर्ग के हो ?

हाल आएर तमुहरु अन्य जुनसुकै धर्ममा गए पनि हिजोको पुर्ख्यौली बोँ धर्म हेर्ने हो भने ‘बोँ धर्म’ अन्तरगतका पर्दछन् । बोँधर्म भनेको प्राकृतिक धर्म हो । चोँ भाषाको अनुसार क्होँ, भनेको डाँडाकाँड, स्योँ, नदीनाल भने जस्तै बोँ भनेको प्राकृतिक हो । यस प्राकृतिक बोँ धर्ममा मुख्य यी शक्तिहरुलाई मान्दछन् । ति हुन् क्ल्ह्येसोँदी, प्ह्रेसोँदी । यसलाई पनि प्रष्ट्याउनु पर्द क्ल्ह्येसोँदी भन्नले अकाशको शक्ति र
प्ह्रेसोँदी भन्नले पृथ्वीको शक्तिलाई मानिन्छ । यी दुई बीचमा अन्य ७ शक्तिहरु उत्पत्ति भएको पाइन्छन् । जसलाई– प्येमा यसरी वर्णन गरेको पाइन्छ ।

1. सए युँल प्हैमोँ त्हिर्ग्योँर केमै – पृथ्वी शक्तिको उत्पती ।
2. मुए प्हैमोँ म्ह्योँलोँर केमै – आकाश शक्तिको उत्पती
3. मीए प्हैमोँ होइगररोँ केमै – आग्नी शक्तिको उत्पती ।
4. सीँए प्हैमोँ क्ह्येडेँर केमै – वृक्ष शक्तिको उत्पती ।
5. छ्युए प्हैमोँ च्ह्योँमज्योँर केमै – जल शक्तिको उत्पती ।
6. स्याङै ङ्ह्यम्सै नाँसोँ त्हील्जनरोँ केमै– वायु शक्तिको उत्पती ।
7. सरारु न्हरारुना केमै– वनस्पती शक्तिको उत्पती ।

यसरी नै सौर्य मण्डलमा तथा ब्रम्हाण्डमा अन्य १३ प्राकृतिक शक्तिको उत्पत्ति भएको कुरा प्येमा स्पस्ट
छ । जस्तै–

1. ल प्हायो – चन्द्र शक्ति ।
2. ङ्ही प्हायो – सूर्य शक्ति ।
3. सारकु प्हायो – तारा शक्ति ।
4. खेकु – प्हायो ९, पितृ शक्ति ।
5. माँङी – प्हायो ७, मातृ शक्ति ।
6. सोँकु– प्हायो ९, ग्रह शक्ति ।
7. मोँकु – प्हायो ९, प्रेत् शक्ति ।
8. थाकु – प्हायो ९, दोख शक्ति ।
9. रीकु – प्हायो ९, मोच शक्ति ।
10. चैँकु – प्हायो ९, यमराज शक्ति ।
11. मेवकु– प्हायो ९, मेवा, शक्ति ।
12. पार्क प्रे– प्हायो ८, पार्क, शक्ति ।
13. ल्होकुर च्युङीँ – प्हायो १२, ल्हो, वर्ग शक्ति ।

यसरी जम्म १३ मुल अद्भुत शक्तिमा राम्रो पक्ष र नराम्रा पक्षका गरी सय प्रकारका प्राकृतिक शक्तिहरु
छन् । बोँधर्मका पुरोहितहरु यी नै सौर्य मण्डलका, ग्रहहरु तथा प्राकृतिक शक्तिको भरमा यस ब्रमण्डमा
रहेका पशुपंक्षी, जीवजन्तु देखि लिएर मानवको जन्मदेखि मरणसम्मका शुभ अशुभ देखि लिएर पूजाआज,
तन्त्र–मन्त्र–जन्त्र, औषधी उपचार, देउधाम, जडी–बुटीदेखि अन्तमा मृतकको हंसलाई प्रेतात्मा, रोग र पापबाट
छुट्कार दिलाई अर्को चोलको लागि शुद्ध, स्वच्छ र चोखो गरी, क्ल्ह्यपैफिपै ‘चोल बदल्ने विधि’ पै अर्गु,
‘पितृकार्य’ गर्दाछन् । यसबारे धेरै भनिरहन नपर्ला किनकी बोँमार्गी तमुहरुलाई प्रायः सबैलाई अर्गुबारे थाहा
भएकै कुरा हो । तर यस ग्रन्थमा एक रात तिन दिनमा गरिने २१ प्रकारका त्हेँस्यमैँ यज्ञहरु मध्येको
एउटा ‘सेर्ग’ यज्ञबारे पै लमा सेर्ग तोजा ? छोँट्कारीमा जनमानसमा पुर्‍याउने प्रयास हो । यो सेर्ग, पै
थालनी भएपछिको तेस्रो दिन अर्थात् अन्तिम दिनको बिहान देखि सुरु गरिन्छ ।